HERPES - De koortslip of labiaal herpes

Veroorzaakt door het herpes simplex virus type 1, is labiaal herpes, klassiek een koortslip genoemd, de meest voorkomende vorm van herpes.

Dit virus veroorzaakt het verschijnen van een groep kleine blaren ter grootte van een speldenknop op de lippen, die pijnlijk zijn en gevuld met vloeistof. Ze barsten snel en vormen korstjes. De huid geneest vervolgens zonder zichtbare littekens achter te laten.

Ongeveer 90% van de mensen is geïnfecteerd met dit virus, maar slechts 20% van de bevolking heeft last van koortslippen.

De besmetting vindt meestal plaats tijdens de vroege kindertijd door een kus van een volwassene die drager is. Deze eerste infectie gaat meestal ongemerkt voorbij, maar symptomen zoals koorts, zweren of zwelling in de mondholte of zelfs een keelontsteking kunnen soms optreden.

Na deze eerste infectie blijft het virus aanwezig in de zenuwknopen en blijft het jarenlang inactief zonder door ons immuunsysteem te worden herkend. Herpes-uitbraken verschijnen wanneer het virus weer actief wordt.

Wat zijn de triggers?

• stress of een intense emotie
• vermoeidheid
• verkoudheid of koorts (vandaar de naam koortslip)
• blootstelling aan de zon of een zonnebank
• koude
• hormonale verstoringen of tijdens de menstruatie
• verminderde immuniteit
• bepaalde medicijnen (immuunsuppressiva, AIDS-behandeling, ...)
• huidirritatie

Wat zijn de symptomen?

De koortslip verschijnt, ontwikkelt zich en geneest binnen een periode van 6 tot 12 dagen. Het verloop gebeurt in 6 fasen:

fase 1 : waarschuwingstekens
De eerste tekenen zijn tintelingen, jeuk en een branderig gevoel; deze duren ongeveer 6 uur.

fase 2 : aanzet van blaren
Verschijning van vlakke vlekken, rood geworden huid soms licht opgezwollen. Deze fase kan 24 uur duren.

fase 3 : papulaire fase
De blaren worden groter en er verschijnen papules (kleine rode verhevenheden). Dit proces duurt 1 tot 2 dagen.

fase 4 : vesikel- en pustulefase
De blaar bereikt zijn volle rijpheid en vormt een vesikel: de met helder vloeistof gevulde papules zijn enkele dagen aanwezig. Het risico van besmetting vanaf dit stadium is zeer hoog. De vesikels verschijnen geïsoleerd of in groepen, ze veroorzaken pijn of jeuk.

fase 5 : ulceratie
De vesikels en pustules barsten open en vormen een pijnlijke, etterige wond.

fase 6 : korstvorming
Er verschijnen geelachtige korstjes wanneer de laesie droogt. Het risico van besmetting is nu laag. Spontane genezing zal 6 tot 7 dagen duren en geen littekens achterlaten.

Enkele tips om besmetting te voorkomen

Er zijn twee soorten besmetting mogelijk: besmetting van een andere persoon, maar ook zelfbesmetting van een ander deel van het lichaam (ogen, genitale gebieden, enz.). Open koortslippen zijn besmettelijk.

• Verbod op kussen
• Wees vooral voorzichtig met baby's, jonge kinderen, zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven, mensen met eczeem.
• Deel geen voorwerpen of producten die in contact komen met de lippen (glas, tandenborstel, washandje, handdoek, lippenbalsem, lippenstift, lenzen, enz.)
• Raak de koortslip niet aan behalve voor de lokale behandeling, let op krabben.
• Was je handen na elk contact met de koortslip.
• Prik de koortslip niet door, trek de korstjes niet af.
• Breng geen make-up aan op de laesie.
• Wrijf niet in je ogen of oogleden om zelfbesmetting van het oog te voorkomen.
• Bij het wassen, voorkom dat een washandje of handdoek eerst in contact komt met de koortslip en vervolgens met de ogen of genitale gebieden.
• Maak je lenzen niet vochtig met je speeksel.
• Geen oro-genitale seksuele contacten.

Behandelingen

Er is geen behandeling die definitief geneest van een infectie door het herpes simplex virus type 1.

De gebruikelijke behandeling is gebaseerd op lokale producten (directe applicatie op de laesies) die bedoeld zijn om de vermenigvuldiging van het virus te vertragen en/of het genezingsproces te versnellen. De behandeling moet zo snel mogelijk beginnen, dat wil zeggen bij het verschijnen van de eerste symptomen.

Bij complicaties of voor risicopatiënten is medisch toezicht nodig.

Hier zijn enkele voorbeelden van producten die voor dit doel worden gebruikt:

• Crèmes op basis van antiviralen: Zovirax®, Aciclovir, Vectavir®
• Andere formules: Widmer Lipactin® gel (heparine natrium en zink), Zinolium®
• Formule op basis van essentiële oliën: Expace
• Genezende pleisters: Compeed®

Deze producten voorkomen de terugkeer van de laesies niet.

Antibiotische crèmes of desinfectiemiddelen dienen alleen om bacteriële secundaire infecties te voorkomen.

Crèmes op basis van corticosteroïden moeten volledig worden vermeden bij een koortslip.

Preventie

Het is mogelijk om uitbraken door UV-stralen te voorkomen door een zonnebrandcrème met een hoog beschermingsfactor op de lippen aan te brengen (blootstelling in de zomer, maar ook in de winter in de bergen).