De cranberry ter preventie van terugkerende urineweginfecties

CRANBERRY - De cranberry ter preventie van terugkerende urineweginfecties

De grootvruchtige cranberry (Vaccinium microcarpon) is een struik met blijvende bladeren die groeit in de veengebieden van Noord-Amerika maar die ook voorkomt in het noorden van Europa. Ze behoort tot de botanische familie van de Ericaceae die bekende planten omvat zoals de bosbes, de bosbezie of de beredruif.
De zure bessen gedragen door de verticale scheuten uit de kruipende stengels vormen het gebruikte deel van de plant.
De teelt van cranberry gebeurt hoofdzakelijk in Canada en de Verenigde Staten. Men kent ze ook onder andere namen zoals cranberrybes, grootvruchtige bosbes, atoca of ataca en ten slotte cranberry in het Engels.

Haar zure smaak is te wijten aan de aanwezigheid van talrijke organische zuren waaronder citroenzuur, chinazuur en appelzuur. Lang werden de therapeutische effecten van cranberry ten onrechte toegeschreven aan haar hoge zuurgraad. We weten nu dat de gunstige werking van cranberry op terugkerende urineweginfecties te wijten is aan de aanwezigheid van proanthocyanidines.

Wat is het werkingsmechanisme van cranberry?

Proanthocyanidines zijn stabiele fenolische verbindingen met antibacteriële, antivirale, antioxidant maar vooral anti-adhesieve eigenschappen.
Het is deze laatste werking die het gebruik van cranberry rechtvaardigt; inderdaad beginnen vele pathogene bacteriën (zoals bijvoorbeeld Escherichia coli) van het urinair stelsel door te hechten aan de uro-epitheliale cellen om de infectie te initiëren.

Deze adhesie gebeurt dankzij pili of fimbriae. Dit zijn "kleine haartjes" die opkomen aan het oppervlak van de bacteriën en die adhesines afscheiden. Deze stellen hen in staat om zich vast te hechten aan de receptoren van de cellen van het urinair epitheel.

Onder de werking van proanthocyanidines verliezen bacteriën zoals Escherichia coli hun pili en kunnen dus niet meer hechten aan de epitheliale wand. Ze worden dan geëlimineerd door de urine.
Dit proces werkt ook voor bepaalde bacteriën die resistent zijn tegen antibiotica.

Men hoopt dit anti-adhesieve effect te kunnen benutten om andere ziektes te behandelen die veroorzaakt worden door bacteriën zoals maagzweren veroorzaakt door Helicobacter pylori, twaalfvingerigdartzweren veroorzaakt door Streptococcus mutans en tandplak.

Wat is de doeltreffendheid van de behandeling met cranberry?

Een recente studie toonde een vermindering van 54% van terugkerende urineweginfecties bij vrouwen behandeld met cranberry. Een andere studie toont aan dat het gebruik van antibiotica ook significant verminderd wordt.

Men moet dus goed begrijpen dat de indicatie van de behandeling met cranberry niet de urineweginfectie is maar de preventie van haar terugkeer.

Welke vormen van cranberry zijn doeltreffend?

Het cranberry-extract in de vorm van sap of tabletten heeft zijn doeltreffendheid bewezen.

Wie kan een behandeling met cranberry overwegen?

Vrouwen zijn de eersten betrokkenen, ongeveer 1/3 van de urineweginfecties zal gevolgd worden door één of meerdere terugkeren in het jaar. Deze infecties veroorzaken fysieke pijn en een vermindering van de levenskwaliteit.
De vrouw is meer onderhevig aan urineweginfecties om anatomische redenen, de bacteriën migreren gemakkelijker van de anaalstreek naar de uitgang van de urinewegen.
Bepaalde gedragingen of bepaalde omstandigheden verhogen het risico op urineweginfecties: hoge temperaturen of een verblijf in warme landen, seksuele betrekkingen, overdreven hygiëne en het gebruik van agressieve producten, gebrek aan hygiëne tijdens de menstruatie, intieme irritaties, zwangerschap...

Over antibiotica

Het frequente gebruik van antibiotica veroorzaakt ook het optreden van resistenties.
Bovendien toont een recente publicatie aan dat het frequente gebruik van antibiotica geassocieerd is met een verhoogd risico om borstkanker te ontwikkelen.

Conclusie

Cranberry heeft haar doeltreffendheid bewezen door het risico op terugkerende urineweginfecties met minstens 40% te verminderen. Ze richt zich natuurlijk alleen tot langdurige en repetitieve urineweginfecties.
Het cranberry-extract maakt het in bepaalde gevallen mogelijk een lange antibiotherapie te vermijden door de inname van een volledig natuurlijk product zonder bijwerkingen.