De dodelijke groene knolamaniet: herkenning en gevaren in Belgische bossen

GIFTIGE PADDENSTOELEN IN BELGIË - Groene knolamaniet

Amanita phalloides (Fr. : Fr.) Link

Franse namen: Amanite phalloïde, Oronge ciguë
Nederlandse naam: Groene knolamaniet
Duitse namen: Grüner Knollenblätterpilz, Grüner Giftwulstling

De Groene knolamaniet staat bekend als de dodelijkste paddenstoel in onze streken. Deze soort is verantwoordelijk voor meer dan 90% van de fatale paddenstoelvergiftigingen of vergiftigingen met ernstige gevolgen.

Voor paddenstoelenplukkersn is het daarom essentieel om de karakteristieke kenmerken van deze soort en andere gevaarlijke Amanieten te kennen: - Witte lamellen (in rijp stadium) - Lamellen die los staan van de steel - Steel die gemakkelijk van de hoed loslaat met een duidelijke breuk - Aanwezigheid van een volva (een soort zak) aan de steelbasis - Een ring rond het bovenste deel van de steel

Habitat en verschijningstijd

Deze paddenstoel komt veelvuldig voor in zomer en herfst, voornamelijk in loofbossen. Hij groeit vaak onder haagbeuken of eiken op voedselrijke bodems. Onder naaldbomen wordt hij minder frequent aangetroffen.

Mogelijke verwisselingen

Hoewel de Groene knolamaniet door zijn karakteristieke olijfgroene, gestreepte hoed en bovengenoemde kenmerken goed herkenbaar is, komen verwisselingen voor bij onoplettende plukkers. De paddenstoel kan verward worden met: - Russula's - Ridderzwammen (vooral de eetbare Tricholoma sejunctum en de zeer gewaardeerde Tricholoma portentosum) - De witachtige variant kan worden aangezien voor Champignons of de Weidechampignon (Calocybe gambosa) - De verwante Voorjaarsamaniet (Amanita verna), die meer zuidelijk voorkomt

Vergiftiging

De Groene knolamaniet veroorzaakt het falloïdische syndroom. De vergiftigingsverschijnselen treden gemiddeld pas 12 uur na consumptie op en verlopen in fasen: Fase 1: Gastro-enteritis - Misselijkheid - Krampen - Diarree - Overmatig zweten - Intense dorst Fase 2: Ernstige hepatitis - Rillingen - Uitputting - Extreme bleekheid - Mogelijk coma en overlijden Zonder adequate behandeling kan de dood intreden, soms pas na twintig dagen. Moderne behandelmethoden hebben de overlevingskansen verbeterd, maar vereisen directe ziekenhuisopname en snelle herkenning van de vergiftiging. Desondanks blijft een fatale afloop mogelijk.