Giftige kale inktzwam in België: herkenning, risico's en verwisselingen met eetbare soorten

GIFTIGE PADDENSTOELEN IN BELGIË - Kale inktzwam

Coprinus atramentarius (Bull. : Fr.) Fr.

Franse namen: Coprin noir d'encre, Coprin encrier
Nederlandse naam: Kale inktzwam
Duitse namen: Falten-Tintling, Knoten-Tintling

Habitat en verschijningstijd

De Kale inktzwam is een veelvoorkomende paddenstoel die meestal in dichte bundels groeit. Je kunt hem bijna het hele jaar door aantreffen, maar vooral in de herfst. Deze soort gedijt bij voorkeur in kunstmatige graslanden, op ophogingen, in tuinen en langs wegen. Soms is hij ook te vinden op taluds of in bospaadjes.

Mogelijke verwisselingen

De Kale inktzwam wordt vaak aangetroffen samen met de Geschubde inktzwam (Coprinus comatus). Deze laatste is in jonge staat eetbaar en is gemakkelijk te herkennen aan zijn donzige hoed, die in de jeugd cilindrisch is, en aan de aanwezigheid van een vluchtige ring. Beide soorten vertonen, zoals de meeste inktzwammen, de karakteristieke eigenschap dat hun lamellen uiteindelijk vervloeien tot een zwarte, inktachtige substantie.

Vergiftiging

Hoewel de Kale inktzwam in principe eetbaar is, kunnen sommige mensen binnen enkele uren na consumptie - en soms tot twee dagen erna - milde verschijnselen ontwikkelen. Deze symptomen, bekend als het copriniensyndroom, zijn vooral merkbaar wanneer de paddenstoel wordt gecombineerd met alcoholconsumptie (zelfs bij bier of wijn). De symptomen omvatten roodheid (vooral in het gezicht), zweten, trillen van de ledematen en hartkloppingen. Deze verschijnselen verdwijnen meestal na ongeveer twee uur, maar kunnen opnieuw optreden bij alcoholconsumptie in de dagen erna. Er is zelfs een geval bekend waarbij deze alcoholintolerantie enkele maanden aanhield.